Czy wierzymy w mity dotyczące naszego mózgu ? Np o tym że używamy tylko 10% naszego mózgu lub że umysł jest zlokalizowany w naszym sercu ? Mity dają nam pewną złudną perspektywę oraz formę usprawiedliwienia którą możemy podłączyć do siebie samych, dlatego tak łatwo w nie wierzymy. Z drugiej strony wiedza którą pozyskujemy na etapie naszej edukacji pozostawia czasem wiele do życzenia i nikt nie jest zainteresowany prostowaniem powielanych historii, które z prawdą mają niewiele wspólnego.
Naukowcy wskazują na kilka głównych źródeł mitów. Po pierwsze, mogą one wynikać z nadmiernego upraszczania i uogólniania wyników badań. Na przykład, wyniki dotyczące odmiennego przetwarzania informacji przez prawą i lewą półkulę mózgu uznaje się za przesłankę dla stosowania konkretnych rozwiązań dydaktycznych (uczenia „lewo- i prawopółkulowego”). Kolejnym źródłem mitów są niezweryfikowane empirycznie teorie, które większość psychologów traktuje jako marginalne, w przeciwieństwie do niektórych pedagogów, podchodzących do nich zupełnie bezkrytycznie.
w społeczeństwie funkcjonuje wiele mitów dotyczących działania naszego mózgu, a ludzie mają dużą łatwość w ich przekazywaniu oraz utrwalaniu, co tylko nadaje im rangę "faktu naukowego"
Poniżej lista najczęściej występujących "neuro mitów".
Wykorzystujemy tylko 10% naszego mózgu. Wg osiedlowych “legend” posiadanie sprawności mózgu na poziomie >50% daje moc lewitacji oraz teleportacji, a 100% wykorzystanie równoznaczne jest z jego eksplozją. Metody badania fMRI (funkcjonalny rezonans magnetyczny) oraz MEG (magnetoencefalografia) wykazały jednoznacznie, że każdy obszar mózgu aktywny, nawet wtedy kiedy śpimy lub kiedy dana część mózgu jest uszkodzona. Wykorzystanie przez mózg, którego masa stanowi do 2% masy ciała, 20% dostarczanej energii wskazuje jednoznacznie na konsumpcję energii niezbędnej do pracy dla 100% mózgu.
Mit prawej (kreatywnej) i lewej (logicznej) półkuli, które należy ze sobą zsynchronizować aby zwiększyć potencjał mózgu. Obie półkule są ze sobą połączone poprzez ciało modzelowate, a mózg działa jako jedna całość. Badanie z 2012 roku jednoznacznie wykazało że w sensie elektrochemicznym kreatywne myślenie obejmuje całe mózgowie. To samo - ciekawostka - dotyczy zakochania i tego jak reagujemy na widok osoby którą kochamy - uaktywnia się wtedy cały mózg.
Mózg nieustannie degeneruje się, na starość jest już neuronową ruiną. Z wiekiem rzeczywiście komórek nerwowych w mózgu jest coraz mniej. Podobnie jak cały organizm, neurony też się starzeją. Ale to nie znaczy, że na starość mózg jest w ruinie, niezdolny do nauki. Warto pamiętać, że część zaprogramowanego obumierania neuronów następuje na wczesnych etapach rozwoju. Szacuje się, że na starcie mamy półtora razy więcej komórek nerwowych, niż gdy wchodzimy we wczesną dorosłość. Nadmiarowa liczba neuronów jest potrzebna, by mózg wyselekcjonował te najbardziej przydatne. Potem ich liczba się stabilizuje. Zanikanie neuronów związane z wiekiem nie jest tak drastyczne, jak mogłoby się wydawać. Chociaż proces ten mogą przyspieszyć środki neurotoksyczne. Niedawno przeprowadzono badania, które pokazują, że nawet umiarkowane picie alkoholu prowadzi do degeneracji obszaru hipokampa w dużej mierze związanego z pamięcią. Wraz z upływem lat może to powodować dodatkowy spadek funkcjonowania poznawczego, zwłaszcza w zakresie uczenia się, pamięci epizodycznej i werbalnej.
Nauka na starość, na przykład nowego języka, jest już niemożliwa. Wiele badań wskazuje, że wraz z wiekiem następuje spadek funkcjonowania poznawczego. Ten proces zaczyna się już po 20-25 roku życia, a przybiera na sile po około 40stce. Nie są to jednak zmiany zero-jedynkowe, oznaczające, że w podeszłym wieku nauka nie jest możliwa. Fakt – będzie ona wymagała więcej czasu i wysiłku. Na przykład zasoby uwagi maleją wraz z wiekiem, trudniej się skoncentrować na problemie przez dłuższy czas, ale nie jest niemożliwa. Należy pamiętać, że indywidualnie każdy z nas dysponuje innym potencjałem nauki i zapamiętywania.
Uszkodzeń mózgu nie można naprawić, a neurony się nie odradzają Dzięki wrodzonej plastyczności, mózg jest w stanie reaktywować lub relokować przerwane połączenia pomiędzy neuronami, a nawet całe obszary odizolowane przez traumatyczne wydarzenia. Wykazano, że przynajmniej w hipokampach niektóre neurony rodzą się na nowo także w okresie dorosłości. Plastyczność mózgu pozwala na jego sprawne funkcjonowanie, nawet u osób które doświadczyły jego urazów, ponieważ obwody neuronowe nieustannie się regenerują, a niektóre funkcje poszczególnych obszarów mózgu mogą być “przejmowane” przez te zdrowe.
Posłuchaj Podcast o Mitach na Lepszy.Ty
Dlaczego wiedza o naszym mózgu jest ważna i jaki sens ma walka z mitami ?
Utrwalanie mitów to skrzywianie nauki i uwstecznianie naszej wiedzy, również wiedzy naszych najbliższych. Z drugiej strony im więcej wartościowej i potwierdzonej naukowo wiedzy przekazujemy, tym poziom świadomości oraz naszego funkcjonowania będzie wyższy.
Rozwijając się pomagamy nie tylko sobie, ale również innym.
- wiedza nie musi być nudna
- wszystko sprowadza się do naszego życia, komfortu funkcjonowania i naszej przyszłości
Comments