Co nam spędza sen z powiek? Najczęściej trudne decyzje i wybory. Jakbyśmy nie odsuwali od siebie pewnych decyzji, to one i tak do nas w końcu przyjdą. Bywają różnie – czasami chodzi o mniej ważne, a czasami dość istotne w naszej codzienności rzeczy.
Zmienić pracę? Poprosić szefa o podwyżkę? Przeprowadzić się? Powiedzieć jej/jemu co myślę? Spotkać się z nią / nim, czy nie? Nasze życie to ciąg różnych decyzji, które tworzą uwarunkowania naszej rzeczywistości poprzez konsekwencje naszych wyborów.
W podejmowaniu decyzji obawiamy się najczęściej jednak tego, że swojej decyzji będziemy żałować, że ktoś nam powie: „A nie mówiłem”, a życie da nam kolejną lekcję za którą będzie stać nasze rozczarowanie i frustracja.
Termin decyzja pochodzi od łacińskiego “decisio” oznaczającego postanowienie, rozstrzygnięcie.
Podejmowanie nawet prostej decyzji to cały proces zachodzący w naszym umyśle i jest on w mniejszym lub większym stopniu skomplikowany, w zależności od szeregu czynników zewnętrznych z jakim się mierzymy.
Często decyzje które podejmujemy niosą za sobą dylematy moralne o różnej wadze / wielkości. Decyzja "na tak" dla nas spowoduje konsekwencje na “nie” dla innej osoby lub na odwrót - co oczywiście nie powinno jednoznacznie determinować naszego postępowania. Niemniej jednak często za samą decyzją podążają emocje i uczucia, które w pewnym stopniu wpływają na nasze życie i na kolejne decyzje, które planujemy podjąć.
Czas jest naszym sprzymierzeńcem w momencie podejmowania każdej decyzji, dlatego że czas zmienia naszą perspektywę poprzez uporządkowanie informacji oraz wyciszenie emocji z którymi możemy się mierzyć w danej chwili zmagać.
Jest kilka kroków, które mogą nam pomóc podjąć właściwą decyzję.
Dokonanie wyboru zawsze jest wynikiem procesu decyzyjnego, jakkolwiek tego nie nazwiemy to jest to proces, w którym najważniejsze jest zebranie jak największej ilości informacji. W oparciu o to należy rozpocząć podejmowanie decyzji.
Krok pierwszy: Oceń wartość decyzji
To dość istotna kwestia na samym początku, by stwierdzić, czy wybór, decyzja przed której podjęciem stoimy jest dla nas ważna. Jaką ma dla nas wartość, jakie zmiany w naszym życiu może przynieść.
Krok drugi: rozważ decyzję jak najbardziej racjonalnie
Nie jest to łatwe aby oddzielić emocje od rzeczywistości, ale jest w pewnym zakresie możliwe.
Potrzebujesz czasu aby nabrać dystansu do tego z czym się mierzysz, dlatego warto poczekać z każdą decyzją kilka dni, a nawet kilka tygodni.
Spokój pozwoli ci znaleźć dostęp do twojej głębokiej refleksyjności która jest ważną i nieodzowną częścią racjonalności.
Krok trzeci: przeanalizuj alternatywy
Zawsze jest jakaś inna opcja / możliwość, której zapewne nie widzimy od razu. Warto wychodzić poza zakres swojego myślenia i stawiać sobie otwarte pytania które mogą nas do tego doprowadzić.
Krok czwarty: przeanalizuj bilans zysków / strat
Zawsze warto przygotować sobie zestawienie pozytywów (zysków) oraz negatywów (strat) dla sytuacji którą chcemy zmienić, biorąc pod uwagę to jakie korzyści przyniesie podjęcie konkretnej decyzji, a jakie negatywne skutki.
Ważne, aby pracować nad tym w spokoju i dać sobie kilka dni na tworzenie zestawienia, ponieważ jest pewne że będziemy sobie sukcesywnie uświadamiać poszczególne aspekty.
Ważne jest aby być w tym zupełnie szczerym w stosunku do siebie.
Krok piąty: uświadom sobie konsekwencje dla siebie ale również najbliższych
Każda decyzja niesie za sobą konsekwencje, pozytywne i negatywne, które pojawiają się po określonym czasie.
Musisz być świadomy tego z jakimi z nich będzie trzeba się zmierzyć.; co nie oznacza tego że doświadczysz traumy, ale na pewno określonych emocji wynikających z samej zmiany i towarzyszącej jej aspektów.
Krok szósty: decyduj
Kiedy masz za sobą wspomniane kroki i pełną zgodę na konkretną decyzję - nie odkładaj jej podjęcia.
Nigdy nie będzie lepszego czasu, nigdy czas nie będzie właściwy.
Tutaj czas nie będzie twoim sprzymierzeńcem - im dłużej zwlekasz tym gorzej się czujesz i bardziej się wahasz…
Należy pamiętać że przy podejmowaniu ważnych decyzji ich elementem będzie sprawczość, czyli to jak nasze świadome działanie wpłynie na nasze życie, w perspektywie czasu.
Np. zmiana miejsca pracy będzie ostatecznie wiązać się nie tylko z pozytywnymi aspektami, a te negatywne najczęściej pojawiają się znikąd i potrafią naprawdę utrudnić nam życie.
Podejmując decyzje tej rangi powinniśmy wraz z przekonaniem o jej słuszności (poprzedzonym wspomnianym procesem decyzyjnym), pamiętać właśnie o ewentualnych trudnościach i wyzwaniach, które na pewno się pojawią. Częstym błędem jest np. zakładanie że w trudnej relacji zmiana partnera na nowego (bez próby pracy nad związkiem i zmiany określonych schematów funkcjonowania) spowoduje odwrócenie sytuacji i zagwarantuje piękną rzeczywistość - co jak wiem jest iluzją i prowadzi do kolejnego rozczarowania.
Jaka jest decyzja której nie warto podejmować ?
Która nie jest naszą decyzją - presja bliskich, otoczenia
Której nie jesteśmy pewni
Która z moralnego punktu widzenia i ogólnie przyjętych norm społecznych jest wątpliwa - wyrzuty sumienia, bagaż emocjonalny
Która zamyka nas / zupełnie izoluje od naszych bliskich - relacje są fundamentem egzystencji i tworzenia poczucia bezpieczeństwa
Która wiąże się z dużym ryzykiem finansowym / osobistym (inwestycje na giełdzie bez odpowiedniego poziomu wiedzy; wyjazd do egzotycznego kraju w miejsca odmienne kulturowo)
Takiej gdzie czujemy że “coś jest nie tak” - chodzi to za nami i słyszymy ten głos naszej podświadomości nieustannie, nie mamy spokoju. Najczęściej jest to właściwe przeczucie które potrafi nas uchronić od poważnych problemów.
Błędy procesu decyzyjnego.
naszą perspektywę najczęściej zniekształcają: - szybkość, brak czasu - wpływ innych osób - brak wystarczających danych
Zapamiętaj masz prawo do wątpliwości, a nawet do zmiany decyzji. Co więcej, powinieneś mieć wątpliwości w przypadku podejmowania ważnych decyzji i stawiać sobie otwarte pytania o sens i potrzebę podjęcia takiej czy innej decyzji.
Komentarze